“Het gaat over dat je altijd herstel­gericht werkt” 

Geplaatst op 20 oktober 2023

Ter inspiratie voor de vernieuwing in de jeugdzorg publiceren we deze update over de vernieuwingsbeweging in de langdurige ggz. Net als Radicale vernieuwing jeugdzorg is dat een initiatief van LOC Waardevolle zorg, maar dan in de geestelijke gezondheidszorg.

6 juli is Utrecht het podium voor de Halfjaarlijkse ontmoeting van de beweging Radicale vernieuwing langdurige ggz. Vernieuwers presenteren er updates over de ontwikkelingen in de verschillende actieteams van de vernieuwingsbeweging: ‘Ruimte voor het levensverhaal’, ‘Optrekken met naasten’, ‘Zinvolle daginvulling’ en ‘Zinvol rapporteren, Waardevol leven!’. 

De Halfjaarlijkse ontmoeting staat in het teken van bijpraten over de ontwikkelingen binnen deelnemende organisaties en binnen de landelijke beweging als geheel. Er is veel uitwisseling over goede praktijkvoorbeelden, dilemma’s en uitdagingen en er wordt flink genetwerkt in informele sfeer. Actie-onderzoekers die onderzoek doen naar de vernieuwingsbeweging, en betrokkenen bij de actieteams verzorgen deelsessies. 

Actieteams

Naast de vernieuwing in ieders eigen ggz-organisatie, werken deelnemende organisaties binnen de landelijke vernieuwingsbeweging steeds meer samen aan inhoudelijke thema’s. Dat zijn op dit moment vooral: ‘Zinvolle daginvulling’; ‘Ruimte voor de mens achter de problematiek en zijn levensverhaal’; ‘Zinvol rapporteren, Waardevol leven!’; en ‘Optrekken met naasten’. Deelnemers geven zelf aan rondom welke thema’s zij ervaringen van andere vernieuwers willen benutten. Rondom bovenstaande thema’s vormen zij ‘actieteams’ waarin ze dilemma’s bespreken, elkaar praktisch verder helpen en inspireren. Mensen uit heel diverse rollen/functies kunnen bij de actieteams aanhaken: van cliënt tot bestuurder en zorginkoper.

Ruimte voor het levensverhaal

Ook in de langdurige ggz werkelijk de mens zien, en verder kijken dan iemands diagnose of problematiek. Met dat doel zoeken deelnemers binnen actieteam ‘Ruimte voor het levensverhaal’ naar manieren die bewoners helpen om hun levensverhaal in beeld te brengen. In de praktijk van de langdurige zorg blijkt vaak onvoldoende ruimte te zijn voor het levensverhaal.

Wat voor soorten levensverhalen kennen we? Welke voorbeelden zijn het waard gedeeld te worden? En wat werkt wel en niet? In deze sessie op de halfjaarlijkse ontmoeting gaven Mariken de Koning, psychiater bij Mentrum (Arkin) en  Jacqueline Weeda, geestelijk verzorger bij GGZ Rivierduinen, een presentatie over hoe zij hiermee aan de slag zijn en wat het oplevert.

Aandacht voor het levensverhaal kan bijdragen aan persoonlijk herstel en een hernieuwd toekomstperspectief. Ook kan aandacht hiervoor de samenwerking verbeteren tussen cliënt, naasten en professionals.

Bekijk een uitgebreid verslag met veel praktijkvoorbeelden op www.loc.nl/levensverhaal-ggz.

Structureel samenwerken met naasten

Naasten kunnen vaak een heel betekenisvolle rol (blijven) spelen in het leven en herstel van mensen die langdurig met ggz te maken hebben. Hoe zorg je ervoor dat naasten structureel een positie en rol kunnen hebben die van waarde is in het leven van cliënten? En hoe ondersteunen we naasten, wat hebben zij nodig? Het draait in dit actieteam om creatief nadenken over hoe mensen een betekenisvolle dag kunnen hebben, in plaats van focus op de regels en administratie. 

Neis Bitter (coördinator Radicale vernieuwing bij GGZ Rivierduinen): “Het gaat over dat je altijd herstelgericht werkt. Dat was vroeger anders. Nu is het uitgangspunt dat er altijd herstel mogelijk is. Het is soms nog zoeken voor afdelingen: Hoe doe je dat goed? Op cliëntniveau, op afdelingsniveau, op organisatieniveau? Voorheen ging het vooral over familie, nu gaat het over naasten, over de mensen die van waarde zijn voor de cliënt.” 

Van ‘betrekken van’ naasten, willen deelnemers toe naar structureel ‘samen werken met’ naasten, die immers vaak al een leven lang betrokken zíj́n. 

Uitgebreid verslag: www.loc.nl/structureel-naasten

Lees verder onder de foto

Rapporteren zinvol laten zijn?!

‘Zinvol rapporteren?! Bah!’ Dat is de eerste reactie van enkele mensen bij het lezen dat er een deelsessie is over dit onderwerp. Maar na het aanhaken bij deze deelsessie, worden ze steeds enthousiaster. Mensen komen opgelucht en enthousiast de sessie uit. Je kunt op een kritische maar ook constructieve en creatieve manier kijken naar een onderwerp als rapporteren! Dat biedt perspectief. 

Inzichten, acties en meer over dit actieteam: www.loc.nl/zinvol-rapporteren.

Zinvolle daginvulling

“Wat is een zinvolle daginvulling en hoe kan deze ondersteunend zijn in een herstelproces van mensen met een psychische kwetsbaarheid?” Suzanne van de Voorde (projectleider bij deelnemer MindUp/GGZ Friesland) gaf samen met Thomas Rijke van RIBW Overijssel een workshop over dit thema. Van de Voorde vertelt: “RIBW Overijssel heeft de afgelopen jaren ‘radicale’ stappen gezet in het aanbod van dagbesteding, met hun programma ‘Stap in de Wijk’. Waarbij dagbesteding niet meer binnen, maar alleen buiten de muren van de organisatie een plek heeft gekregen (op enkele plekken na).” In de workshop vertelt Thomas Rijke, coördinator Radicale vernieuwing bij RIBW Overijssel, er uitgebreider over.

Van de Voorde vervolgt: “Bij MindUp/GGZ Friesland hebben we het afgelopen jaar een intensief proces doorlopen, waarin we samen met medewerkers, cliënten en samenwerkingspartners hebben gezocht naar een meer herstelgerichte werkwijze binnen de reactiveringslocaties in Friesland. We zijn een nieuwe koers aan het ontwikkelen en na de zomer gaan we daarin concrete stappen zetten.

“Hierin spelen vragen als: wat doen we zelf en waar kunnen we (nog beter) aansluiten bij andere partijen? Hoe kunnen we meer vraaggericht werken, aansluiten bij de wensen van deelnemers en ze meer regie geven in dit proces? Wat hebben medewerkers nodig om dit goed te kunnen ondersteunen? Hoe kunnen we bij mensen met langdurige problematiek goed aansluiten bij de behandeling? En wat moeten we met dat vreselijke woord ‘dagbesteding’…?”

Eén van de dingen waar GGZ Friesland trots op is in het werken aan de beweging van regels naar relaties, het motto van Radicale vernieuwing? Dat de herstelvisie leidend is in alles dat we doen.

Meer over dit actieteam: www.loc.nl/zinvolle-daginvulling.

Meer weten

Wil je meer te weten komen over de vernieuwingsbeweging in de ggz? Neem gerust contact op: rvjeugdzorg@loc.nl of 030 284 32 00. Of kijk op radicalevernieuwing.nl/ggz.

Download artikel als PDF

Praat mee!

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deelnemers platform

Alle deelnemers

Nieuwsbrief

  • * Heb je onze nieuwsbrief eerder ontvangen en je afgemeld? Meld je dan aan via webmaster@loc.nl
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Click to access the login or register cheese