Radicale onderwijsvernieuwing: overzicht kansen en knelpunten
Mensen die ervaren dat voor radicale vernieuwing verpleeghuiszorg ook radicale vernieuwing van het onderwijs nodig is, organiseerden in 2017 verschillende activiteiten. Diverse partijen maakten na enkele conferenties een visie op waarde-vol beroepsonderwijs. Dat mondde uit in een project dat nu in Leiden wordt uitgevoerd, door zorgorganisaties en onderwijsorganisaties, onder wie ActiVite, DSV Verzorgd leven en Topaz. Ook andere initiatieven zijn volop actief en wisselden na een eerste kennismaking afgelopen jaar, begin dit jaar opnieuw uit. Waar liggen kansen en knelpunten? Een impressie van 8 initiatieven uit het land.
Zorg in de wijk in de 21e eeuw
Dat er veel verandert in de behoeften van mensen en dus ook in zorg, welzijn en onderwijs, werd wel duidelijk tijdens de bijeenkomst. Vertegenwoordigers van verpleeghuizen die meedoen in de Radicale vernieuwingsbeweging en samenwerkingspartners uit het onderwijs zochten elkaar op met veel interesse in elkaars activiteiten.
‘Fieldlabs, Zorg in de wijk in de 21e eeuw’ is een samenwerkingsverband tussen vele organisaties uit de regio’s Amsterdam en Almere. En richt zich op ‘leren en ontmoeten in zorg en welzijn’. Doel: onderwijs en zorg nader tot elkaar te brengen, waardoor de inhoud van de opleiding beter aansluit bij wat nodig is in de zorgpraktijk. Studenten, docenten, cliënten en zorgprofessionals ontmoeten elkaar in een ‘Fieldlab’ (ruimte), waar ze met en van elkaar leren.
Amsterdam en Almere
Het initiatief speelt in op wat er in de wijk gebeurt, er wordt onderzoek gedaan naar behoeftes en achtergronden van studenten en cliënten en e-health toepassingen worden gebruikt. Zodat de ‘zorgprofessional van de toekomst’ betere kwaliteit van zorg kan bieden. Bekijk in deze animatie hoe hieraan gewerkt wordt:
Meer op de website van Fieldlabs.
Zorgprofessionals leren eigen regie nemen
Zorgorganisatie Tangenborgh zoekt met Alfa-college/NHL/Stenden en Drenthe College multidisciplinaire verbindingen. Vanuit het idee dat bijvoorbeeld studenten techniek en business ook een waarde-volle bijdrage kunnen leveren aan zorg en welzijn. Opleidingsvraagstukken die in groepjes worden uitgewerkt komen altijd uit de praktijk. “Praktijk partners zijn partners in ontwikkeling.” Belangrijk is ook aandacht voor ‘zelfsturend’ worden en regie nemen als zorgprofessional. Hoe doe je dát? Dit krijgt specifieke aandacht vanuit de gedachte: als je dat zelf niet kan, hoe kun je dat dan voor mensen waar je voor zorgt mogelijk maken?
Bekijk hier de powerpointpresentatie van Tangenborgh en Alfa-college/ NHL/Stenden en Drenthe College over hun activiteiten.
Samen leren, mét ouderen
Bij radicaal vernieuwer Surplus In het vergrijzende West-Brabant trekken docenten, leerlingen, zorginstellingen en ouderen samen op in het experiment ‘Praktijkgestuurd leren vanuit een leefwereldbenadering’. Meer daarover in dit artikel.
Onderaan dat artikel ook de tip: betrek ouderen in het onderwijs. Hier vind je meer dan twintig goede voorbeelden uit het land om dit te doen.
Wat betekent opleiden voor welzijn, verpleegkunde én ‘groen’ voor facilitaire zaken?
De Rietvinck, een Amsterdams verpleeghuis en een locatie van zorgorganisatie Amstelring, legde contact met hogeschool Inholland. Hannah De Vilder van Inholland: “we willen heel graag in partnerschap met De Rietvinck kijken of we met welzijnsopleidingen, verpleegkunde opleidingen én met facilitair management in de dagelijkse praktijk kunt opleiden. Met een docent die een dag op de werkplek aanwezig is, die samen met professionals en studenten leervragen uit de praktijk ophaalt.” Om dat met de verschillende opleidingen te doen is nieuw voor Inholland. “En daaromheen zouden dan ook nog andere projecten en opleidingen kunnen aansluiten, zoals groenopleidingen. We zijn heel geïnteresseerd in wat je met groen en natuur kunt doen. En wat kunnen dieren betekenen voor het wel en wee van mensen? En wat betekent dát voor facilitaire zaken in een verpleeghuis om dat soort dingen mogelijk te maken?
‘Bijscholen en aan boord houden’
En wat kun je doen in opleidingen met wat mensen die al bij je werken doen? “Ik wil ook de medewerkers binnen houden binnen de eigen organisaties.” Aldus projectleider Radicale vernieuwing Ron van Wees va Archipel. Met het ROC wordt hier onderzocht of ook mensen die niet opgeleid zijn om zorghandelingen te verrichten, maar bijvoorbeeld wel heel veel voor bewoners kunnen betekenen, meer kunnen doen in ondersteunende zin.
Ook legt Archipel banden aan met expertverenigingen. “Verandermanagers voor een bepaalde groep bewoners (bijvoorbeeld met de ziekte van Huntington), betrekken mensen van de expertvereniging Huntington. Dat vráágt wel het nodige”, legt Van Wees uit. Maar dan investeer je in kwaliteit in je organisatie, ga je relaties aan met expertise in het werkveld. En kan een medewerker in plaats van manager ook zorginhoudelijk expert worden. En op die manier langer aan je organisatie verbonden blijven.
SIGRA
SIGRA inspireert en verbindt partners in gezondheidszorg en welzijn. Samen werken ze aan integrale, toegankelijke en passende zorg, welzijn en ondersteuning voor mensen in de regio Groot Amsterdam. Vele zorgorganisaties, ROC’s en hogescholen en de gemeente Amsterdam zijn betrokken om theorie en praktijk beter op elkaar aan te laten sluiten. In Amsterdam wordt onder meer gezocht hoe schotten tussen organisaties kunnen transformeren in samenwerkingsverbanden. Die kunnen wellicht meer focus opleveren op het doel van onderwijs en oplossingen bieden voor organisatievraagstukken. ‘We zitten in dezelfde vijver te vissen. En we willen hetzelfde: kwaliteit van zorg. In tijden waar vernieuwingen zo snel gaan is dit wel lastig.’ Aldus een van de deelnemers. Die ook tipt dat blijven bij de stip op de horizon een belangrijke succesfactor is.
Praktijkroute verzorgende IG BOL, gepersonaliseerd onderwijs met baangarantie
Viattence heeft een bijzondere samenwerking met de ROC’s Deltion College en Landstede uit Zwolle. Samen zoeken zij creatief naar nieuwe oplossingen voor de werving en opleiding van personeel. Zo, dat dit aansluit bij zorg- en onderwijsvernieuwingen zoals vraaggestuurd onderwijs en hybride leren. Afgelopen jaar wierven zij 22 nieuwe leerlingen voor deze BOL- VZ-IG opleiding. Resultaat: drie keer zoveel stageplaatsen als gebruikelijk op die woongroepen.
Deze gemêleerde groep van VMBO-gediplomeerden en zij-instromers krijgt na 1,5 tot 3 jaar, na het diplomeren, een baan bij Viattence. Deze leerlingen lopen 4 halve dagen stage bij Viattence, de andere helft werken ze individueel en in groepjes hun leervragen uit in het ‘leerhome’ binnen Viattence.
Waarde-volle dag
Viattence en de ROC’s werken ook aan een module liefdevolle zorg. Om de mooie kant van het vak ‘terug naar de bedoeling’ te realiseren: het goede contact tussen de zorgmedewerker en bewoners. Een van de vraagstukken die ze tegenkomen: ‘hoe zorg je nu dat onze bewoners een voor hen waarde-volle dag ervaren?’
John de Wolf nam als ambassadeur van de ANBO (ouderenbond) een kijkje. De filmpjes die hiervan gemaakt zijn worden ook als promotie ingezet.
Bekijk hier het uitgebreidere filmpje.
Geïnteresseerd?
Om meer te weten, aan te haken bij alle onderwijsvernieuwingen voor Radicale vernieuwing van de verpleeghuiszorg? Na de zomer staat een vervolgbijeenkomst op de planning. Meer informatie: radicalevernieuwing@loc.nl
Onder de betrokkenen: Amstelring, Archipel Zorggroep, De Leyhoeve, Tangenborgh, Topaz, Viattence, Warm Thuis, Zinzia Zorggroep en Zonnehuisgroep Amstelland. Gelieerde onderwijsorganisaties zijn onder meer: ROC Deltion College Zwolle, ROC Landstede Zwolle, Alfa-college, Stenden, Christelijke Hogeschool Ede, Drenthe College, Inholland Amsterdam, betrokkenen bij het project ‘Fieldlabs’ (Amsterdam en Almere). Daarnaast zijn vertegenwoordigers van LOC Zeggenschap in zorg betrokken (initiatiefnemer Radicale vernieuwing) en vertegenwoordigers van de ministeries VWS en OCW.
Praat mee!
Ook ervaringen met radicale vernieuwing van het (verpleeghuis)zorg- en welzijnsonderwijs, die je met mensen in de vernieuwingsbeweging wilt delen? Deel ze graag via ons sociaal platform! Berichten die op de pagina ‘Praat mee!‘ geplaatst worden delen we ook via onze nieuwsbrief en andere (sociale) media. We zijn benieuwd.
Download artikel als PDFLees meer artikelen over:
Trefwoorden: Amstelring De Rietvinck, Archipel, Communicatie, De Leyhoeve, DSV Verzorgd Leven, Externe toezichthouders, Medewerkers, Onderzoek, Surplus, Tangenborgh, Topaz, Van regels naar relaties, Viattence, Waarde-vol onderwijs Leiden, Zinzia