“Al kletsende bij Marja aan de thee vroeg ik wat zij vindt dat ‘van regels naar relaties’ ons heeft opgeleverd. ‘We zijn losser geworden’, vertelde ze, ‘het contact met bewoners is persoonlijker en daardoor het werk leuker. En we doen minder onzinnige dingen, zoals bij elke controle opschrijven: mevrouw sliep.“ 

Hoe je het bekijkt

“Nu schrijven we alleen op wat belangrijk is. En we kunnen meer ritselen. Als we ook maar even de mogelijkheid zien, gaan we op pad met een paar mensen. Lunchen, naar de markt, ijsje eten, het maakt niet uit. Gewoon even er op uit.’ … Toen vroeg ik Marja of bewoners nu blijer zijn dan daarvoor. Ja en nee, luidt het antwoord. Ze kan goed merken hoe mensen ervan genieten als ze een uurtje in bad gaan, waardoor ze helemaal warm en rozig hun bed in gaan. Tegelijkertijd merkt ze dat door de beweging mensen veeleisender worden. Er kan meer, er gebeurt meer en dat smaakt naar meer. Het is maar hoe je het bekijkt.“ Aldus Topaz-coördinator Eva van Zelm.

In gesprek

Sensire zag vòòr het ontstaan van de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg een combinatie van sluimerende ontevredenheid bij veel medewerkers en aanhoudende geluiden dat bewoners niet het leven konden leiden waar ze zelf voor kozen. Deze zorgorganisatie zette een veranderingsproces in dat door Radicale vernieuwing verdiept. Het vertrekpunt: de visie ‘Leven zoals u wilt’. Directeur Marleen van der Sijs: “We hadden bedacht dat in ieder geval het gesprek tussen medewerkers, bewoner en zijn netwerk op gang moest komen om van onderaf te ontdekken hoe we de juiste zorg konden bieden. Het is ontzettend leuk om te zien wat die gesprekken teweegbrengen bij de verschillende locaties. Want ze willen allebei het goede doen, maar ze vinden elkaar soms ook wel lastig. Familie die zegt wel mee te willen helpen, maar dat de zorg nooit iets vraagt. En het team dat vindt dat de familie soms te veel wil. Dan vraag je: praat je daar dan met elkaar over? Maar dat gebeurt dan ook niet. Het blijft moeilijk om ‘nee’ tegen de familie te zeggen of te bespreken of iets anders kan. Dat moet je leren en er de ruimte voor voelen. De grootste uitdaging is de dialoog op gang te houden en te zorgen dat familie zich uitgenodigd blijft voelen om iets van het dagelijks leven te vinden.”

Lees hier de complete terugblik van Sensire-directeur Marleen van der Sijs.

We zijn er nog niet…

Elly van der Wijk, projectleider bij De Leyhoeve: “‘Hoe zou ik het voor mijn moeder willen?’ is de vraag die mijn collega’s zichzelf dagelijks stellen. Aansluiten bij bewoners en naasten is belangrijker dan het volgen van regels en procedures. Maar ook hier geldt dat de praktijk weerbarstig is. Toen ik zes maanden geleden begon leek er juist een behoefte aan méér regels te zijn. Zonder regels vanuit de relatie werken bleek lastig, elke dag opnieuw balanceren en vooral hard werken. Kijkend naar de opzet en intenties van De Leyhoeve Zorg èn de praktijk van de afgelopen jaren, is het dan ook mijn overtuiging dat een organisatie een mate van ‘rust’ en stabiliteit nodig heeft om te kunnen werken vanuit de relatie. Pas dan is het voor teams mogelijk met elkaar vorm en inhoud te geven aan het eigen vakmanschap. In die zoektocht staan we gelukkig niet alleen. Binnen de beweging is elke organisatie bezig meer en meer te werken vanuit de relatie met bewoners en naasten. We leren veel van elkaar én raken door elkaar geïnspireerd.”

Lees de blog die Elly van der Wijk (projectleider Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg bij De Leyhoeve) schreef over wat de vernieuwingsbeweging zoal teweeg brengt.

Wezenlijk nieuwe bestemming

Binnen Surplus is er veel focus gelegd op de medewerker, vertelt programmamanager Sander Verschure. “Niet omdat die belangrijker is dan bewoners en naasten of de omgeving, maar vanuit de overtuiging dat medewerkers de sleutel zijn om persoonsgerichte zorg en ondersteuning te bieden. We hebben gemerkt dat met de ondersteuning van medewerkers die betrokken waren bij Radicale vernieuwing, het hen lukte om beter aan te sluiten op wensen van bewoners en naasten.” Door middel van ‘expedities’, doorgaande aandacht voor de vernieuwing en een belangrijke rol voor leidinggevenden kunnen meer factoren die een rol spelen in de zorg gewaardeerd worden en geadresseerd. Er worden betere oplossingen bedacht én meer mensen betrokken, op alle niveaus. Verschure: “We hebben veel vertrouwen dat deze soms hobbelige weg ons op een wezenlijk nieuwe bestemming brengt.”

Meer daarover in dit artikel dat Verschure hierover schreef.