Oproep Vertrouwen in de GGZ: Kom naar rechtszaak tegen NZa op dinsdag 28 januari

Op dinsdag 28 januari vindt vanaf 09:30 uur bij de rechtbank Utrecht de eerste mondelinge behandeling plaats in de rechtszaak van Vertrouwen in de GGZ tegen de Nederlandse Zorgautoriteit. De cliënten, behandelaren en maatschappelijke organisaties achter Vertrouwen in de GGZ, waaronder LOC Waardevolle zorg (ondersteuner van Radicale vernieuwing), roepen iedereen die onze zaak steunt op om aanwezig te zijn bij de zitting. 

Op 28 januari (niet geheel toevallig de Europese Dag van de Privacy) zal advocaat Anton Ekker namens de actiegroep voor de rechtbank bepleiten dat de NZa en haar regeling om HONOS+-lijsten op te eisen van GGZ-behandelaren een onrechtmatige inbreuk is op de privacy van cliënten en het beroepsgeheim van behandelaren. 

De landsadvocaat zal tijdens de zitting het verweer voeren van de NZa. Daarna zal er ruimte zijn voor de rechtbank om beide partijen vragen te stellen.

De zitting zal gaan over de vorderingen van de drie organisaties van Vertrouwen in de GGZ. In de komende maanden zullen nog twee zittingen plaatsvinden waarin de vorderingen van de cliënten en de behandelaren van onze actiegroep worden behandeld.

Ben je erbij?

Tijdens voorgaande zittingen in onze procedure voelden we ons zeer gesterkt door de grote steun van mensen die onze rechtszaak kwamen bijwonen. We roepen daarom iedereen die in de gelegenheid is om ook op 28 januari bij de zitting te zijn. 

Praktische informatie
De zitting zal plaatsvinden bij de Rechtbank Midden-Nederland vanaf 9.30 uur en kan tot maximaal 15.00 uur duren. Adres: Vrouwe Justitiaplein 1 in Utrecht. 

Achtergrond rechtszaak

Regelgeving die de NZa in 2023 invoerde, verplicht psychiaters en psychologen om privacygevoelige vragenlijsten over hun cliënten aan de NZa te leveren. De lijsten beslaan een brede verzameling sociale en mentale problemen, die de behandelaar een score moet geven. Behandelaren die de vragenlijsten niet aanleveren, riskeren een dwangsom van de NZa.

Onacceptabele inbreuk op vertrouwen in de spreekkamer

Volgens Vertrouwen in de GGZ is dit een onacceptabele inbreuk op de vertrouwelijkheid en kwaliteit van de geestelijke gezondheidszorg. De vragenlijsten geven een diep indringend beeld van de problemen van GGZ-cliënten. Zij kunnen niet langer vrijuitspreken met hun therapeut als deze informatie niet binnen de muren van de spreekkamer blijft. Het vertrouwen tussen cliënt en behandelaar als basis voor een goede behandelrelatie wordt hiermee ondermijnd.

De kosten voorspellen van een GGZ-cliënt

Met de scorelijstenbouwt de NZa aan een algoritme dat per cliënt moet voorspellen hoeveel zorg deze nodig heeft. De NZa stelt dat dit algoritme noodzakelijk is om de wachtlijsten in de GGZ korter te maken. De actiegroep wijst erop dat een wetenschappelijke onderbouwing voor een dergelijk gebruik van deze vragenlijsten ontbreekt. Academici wijzen er al geruime tijd op dat het in de GGZ niet mogelijk is om per cliënt te voorspellen hoeveel zorg deze zal gebruiken. Het gebruik van deze methode werd om die reden eerder in het Verenigd Koninkrijk en Australië gestaakt.

Beroepsgeheim ondergeschikt aan data-experiment

Door de vertrouwelijkheid van de behandelrelatie ondergeschikt te maken aan een data-experiment, schendt de NZa de wetgeving over het medisch beroepsgeheim, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, aldus Vertrouwen in de GGZ.

De actiegroep haalt wetenschappers aan die stellen dat er voor het oplossen van de wachtlijsten in de GGZ verschillende maatregelen zijn die beter werken en géén gebruik maken van behandelgegevens uit de spreekkamer. De NZa heeft in haar plannen ten onrechte niet naar deze oplossingen gekeken.

Brede maatschappelijke steun

Vertrouwen in de GGZ, bestaand uit cliënten en behandelaren in de GGZ en organisaties Platform Burgerrechten, Stichting KDVP en LOC Waardevolle Zorg, spande de zaak in 2023 aan met behulp van crowdfunding. De actiegroep wordt gesteund door een groot aantal maatschappelijke organisaties, evenals twintig hoogleraren op het gebied van geestelijke gezondheidszorg.

Steun ook

💪 Alle steun is van harte welkom: deel dit bericht, informeer belanghebbenden, kom ook naar de zitting of draag bijvoorbeeld bij aan de crowdfunding.

Boek over actiegroep
‘Hoe datahonger de ggz overneemt’ is de ondertitel van het boek ‘De spreekkamer is lek’, van journalist Tom Grosfeld over onze actiegroep Vertrouwen in de GGZ. In dit interview vertelt hij klip en klaar waar het om draait.