Sfeer­verslag bijeen­komst ‘Sociale Benadering Demen­tie?’ (inc. video)

Geplaatst op 12 juli 2021

In ons werk zijn we allemaal steeds meer bezig om mensen centraal te stellen in plaats van regels en protocollen. Dat vraagt om aandacht, tijd en oprecht naar mensen luisteren. Vaak denken we dat we dat al heel goed doen. Toch geven veel mensen die met de ziekte dementie geconfronteerd raken aan dat precies dat menselijke contact is wat ze missen: oprechte aandacht voor hun zorgen, ongemak, behoefte en spanning. Een fijne relatie met naasten. Maar wat vraagt dat van ons? Wat doen we daar al in en wat kan daar beter in?

Dat is het vraagstuk waar we bij stil hebben gestaan tijdens de online-inspiratiebijeenkomst ‘Sociale benadering dementie’, op 23 juni j.l, op intitiatief van Anton van Mansum van Surplus in samenwerking met Anne-mei The en Radicale vernieuwing zorg.

Anne-Mei The is cultureel antropoloog en bijzonder hoogleraar Langdurige Zorg en Sociale Benadering Dementie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij ontrafelt verborgen werelden achter complexe en aangrijpende onderwerpen als euthanasie, het naderende levenseinde, palliatieve zorg en dementie. In de afgelopen jaren is hier de ‘Sociale Benadering Dementie’ uit voortgekomen.

Sociale Benadering Dementie in de praktijk

Anne-Mei interviewde twee inspirerende koppels, die de Sociale Benadering Dementie in de praktijk uitvoeren. Zij vertellen wat het voor hen betekent. Het interview bekijk je hieronder. Aan het woord zijn Cora (cliënt) en Ruben (lid van het Sociale Benaderingsteam in Amstelveen), gevolgd door Linda en Cindy (zorgverlener en welzijnsmedewerker bij Surplus).

Wisselwerking

Binnen de Sociale Benadering Dementie wordt uitgegaan van de wisselwerking tussen de ziekte en de leefwereld van mensen. Het vraagt om andere, socialere benadering waarbij de impact van de persoonlijke leefwereld van mensen met dementie en hun naasten meer centraal staat. Uit de twee praktijkverhalen blijkt dat zowel binnen de thuis- als de verpleeghuisomgeving wordt gewerkt aan een vertrouwensband waarbij de gelijkwaardigheid terugkomt. Linda zegt hierover: “Op deze manier leer je iemand echt kennen. Het gaat dieper in op hoe iemand is, wat het netwerk is, welke sociale rol iemand heeft gespeeld. Je kijkt verder dan alleen de persoon en zijn ziekzijn. Wat wij hier zien is dat je die wereld naar binnen brengt en de mensen naar buiten.”

Beschouwing Anne-Mei The

Dementie is een ziekte die het leven ontwricht. In haar beschouwing gaat Anne-Mei in op de diverse rollen die wij mensen spelen in ons dagelijks leven en hoe die rollen onder druk komen te staan zodra dementie om de hoek komt kijken. Van vriendin, moeder of collega verandert iemand voor zijn omgeving in patiënt. Bekijk het filmpje hieronder.

Meerwaarde Sociale Benadering Dementie

Een veel gestelde vraag tijdens de bijeenkomst is wat de meerwaarde is van deze benadering. Veel deelnemers lijken toch al behoorlijk te werken volgens de aanpak. Anne-Mei: “De meerwaarde zit in écht anders kijken, op een radicalere manier. Niet de mensen met dementie zijn het probleem maar de samenleving die soms wat moeite heeft met kijken naar mensen die een beetje anders zijn. Anders kijken is ook niet vrijblijvend, want je gaat dan zien dat er ook andere oplossingen moeten komen. Dat alles vergt leiderschap, iemand die het ziet en faciliteert. Dat kunnen niet alleen mensen op de werkvloer doen, het vergt ook dat er een context is waarbinnen het mogelijk is.”

Deelsessies

Na de beschouwing van Anne-Mei gingen de deelnemers in subgroepen uiteen om met elkaar te bespreken of en hoe er al wordt gewerkt aan een meer sociale benadering, wat obstakels en valkuilen zijn. Enkele interessante uitspraken n.a.v. de deelsessies: “Soms is er sprake van probleemgedrag bij een cliënt. We proberen dan van alles maar als niets helpt en het echt moeilijk wordt schieten we toch snel in de benadering ‘het is een ziekte, wat kunnen we ertegen doen’. Dus meer vanuit die zorgtaak” en “Er zijn collega’s die vastgeroest zitten in oude rollen en patronen. Het wordt wel een uitdaging om die mee te krijgen.”

Reflectie

Na afloop van de deelsessies blikte Anton samen met de deelnemers terug op de opbrengsten en inzichten. Enkele waardevolle citaten van deelnemers: “Soms moeten we het niet in woorden zoeken ook in kleuren, aanrakingen, muziek, er zijn veel zintuigen die je kunt gebruiken” en “Geen oude wijn in nieuwe zakken, maar verfrissende bubbels in een te vernieuwen blik op zorg/begeleiding voor mensen met dementie.” Ten slotte: “Zorg dat middenkader en management deze benadering uitdraagt en ervoor gaat staan.” De reflectie bekijk je hieronder.

Tijdens de inspriatiebijeenkomst zijn veel vragen gesteld. Die hebben we voor je samengevat en beantwoord in een Q&A. Je leest het Q&A hier.

Download artikel als PDF

Praat mee!

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

‘Droom van de beweging nog groter gewor­den’
> Serie video's

Deelnemende organisaties

Platform deelnemers

Alle deelnemers

Nieuwsbrief

  • * Heb je onze nieuwsbrief eerder ontvangen en je afgemeld? Meld je dan aan via webmaster@loc.nl
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Click to access the login or register cheese