Mariët van de Scheur-Wiltink is deelprojectleider Radicale Vernieuwing-Waarde-vol Onderwijs® (een onderwijsvernieuwingsconcept dat is ontwikkeld door Zorg4Effect). Ze hoopt dat Waarde-vol Onderwijs er uiteindelijk toe zal leiden dat de gediplomeerden straks optimaal aansluiten op de behoeften van de praktijk.

Wat zijn jouw taken als intern projectleider Radicale Vernieuwing-Waarde-vol Onderwijs?

“Binnen mboRijnland manage ik het project. Dit betekent dat ik druk ben met organiseren, plannen, het bewaken van de kwaliteit van het onderwijs, het in kaart brengen van risico’s, evalueren, bijstellen en vooral: veel communiceren. We doen dit project immers met vier organisaties samen – mboRijnland en zorgorganisaties ActiVite, DSV|verzorgd leven en Topaz – en dat betekent dat we steeds veel moeten overleggen en afstemmen.”

Je hebt het over kwaliteitsbewaking. Waar let je op?

“Bij kwaliteitsbewaking gaat het om de inhoud van het onderwijs, om de curriculumontwikkeling. Natuurlijk is het belangrijk dat het leerplan met de leerstof, oefenstof en toetsing goed in elkaar zit. Maar het gaat ook om randvoorwaarden. We willen uiteraard dat alle studenten hun opleiding afsluiten met een landelijk erkend diploma. Daarom houd ik goed in de gaten of we voldoen aan de wetten en regels met betrekking tot examinering, kwalificatiedossiers, BIG-registratie.”

Wat vind je tot nu toe van het project Radicale Vernieuwing – Waarde-vol Onderwijs?

“Ik vind het geweldig! De laatste jaren zie je een verschuiving van wat nodig is in de ouderenzorg. Met dit project schuiven we mee. We ontwikkelen dit onderwijs samen met de praktijk; dat heeft enorm veel meerwaarde.

mboRijnland is ook penvoerder van het CIV, het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Welzijn & Zorg (CIV), waarvan ik een van de drie programmamanagers ben. De doelstelling van het CIV en elementen van RV-WO raken en versterken elkaar (zie dit artikel). Beide streven ernaar de kloof tussen onderwijs en praktijk te verkleinen.”

Wat vind je van het onderwijsconcept, met name van het hybride leren en interprofessioneel leren?

“Hybride leren is ideaal. Het is goed dat studenten zowel op school als binnen de zorginstellingen leren. Dat komt de transfer – de vertaling van hun theoretische kennis naar de praktijk – sterk ten goede. Een voorbeeld: je kunt wel allerlei theorie over diabetes leren uit boeken, maar je ziet de impact van de ziekte pas echt op de werkvloer. En dan snap je ook meteen veel beter hoe je de theorie kunt toepassen.

Ook het interprofessioneel leren pakt goed uit. Het is mooi om te zien dat studenten van verschillende niveaus bij elkaar in dezelfde onderwijsgroep zitten en van elkaar leren. Het zorgt voor veel onderling respect. Ze ervaren: we zijn allemaal nodig in de zorg; het gaat erom dat de juiste persoon op de juiste plek komt.”

Hoe verrijkt mboRijnland het onderwijsconcept van Waarde-vol Onderwijs?

“Wij starten vanuit het gedachtegoed van Waarde-vol Onderwijs. Vervolgens vertalen we dit – binnen de bestaande regels van de kwalificatiedossiers en examinering – naar de studenten.”

Wat betekent de nieuwe aanpak voor de docenten?

“Dat ze anders zijn gaan werken. De zes docenten die nu bij het project zijn betrokken, zijn aan de gang gegaan met het ontwerpen, ontwikkelen en uitvoeren van het nieuwe onderwijs. Ze geven stap voor stap het verrijkte curriculum, in samenspraak met de zorg-en welzijnsprofessionals, handen en voeten. Dat is best een uitdaging, ook omdat ze verschillende opleidingsniveaus tegelijkertijd in de klas hebben. Dit betekent dat ze per onderwerp differentiatie moeten aanbrengen. De basis en de thema’s zijn voor iedereen hetzelfde, maar ze moeten ook zorgen voor voldoende verbredende en verdiepende opdrachten voor studenten, passend bij de verschillende opleidingsniveaus.

Ook nieuw is de nauwe samenwerking met praktijkopleiders en werkbegeleiders van de zorginstellingen. Studenten worden opgeleid voor verschillende beroepen: helpende zorg en welzijn (HZW, niveau 2), verzorgende individuele gezondheidszorg/medewerker maatschappelijke zorg (VIG/MZ, niveau 3), verpleegkundige/medewerker maatschappelijke zorg (VP/MZ, niveau 4). Alle studenten beginnen hun opleiding op de onderwijslocatie van mboRijnland: de studenten van niveau 2 komen vier weken, die van niveau 3 tien weken en de studenten van niveau 4 vijftien weken. Daarna komen de studenten niet meer naar de onderwijslocatie, maar wordt het onderwijs anders vormgegeven, namelijk volgens de uitgangspunten van werkplekleren. De docenten gaan dan naar de zorginstellingen toe.

De rol van de docent verandert; van docent voor de klas naar ‘hybride docent’ met een meer coachende rol. Ook zetten docenten sterk in op studieloopbaanbegeleiding, in afstemming en samenspraak met de praktijkopleiders en werkbegeleiders. Samen bewaken zij de voortgang van studenten. En natuurlijk creëren ze een veilig en inspirerend leerklimaat.

De docenten zijn trouwens allemaal heel enthousiast. Dit enthousiasme begint ook over te slaan naar collega’s die nog niet bij Waarde-vol Onderwijs zijn betrokken. Ik verwacht dan ook dat meer docenten zullen willen aansluiten bij het project als de nieuwe groep studenten in februari 2019 start.”

Wat vind jij de belangrijkste onderwijshervormingen die voortvloeien uit RV-WO?

“Dat is nog lastig om aan te geven, want we zijn pas een paar maanden onderweg. Maar sowieso spreekt het gedachtegoed me heel erg aan: de nadruk op welzijn binnen het onderwijsconcept, de focus op hospitality, het belang dat wordt gehecht aan praten met bewoners, in plaats van praten over bewoners. Ook het interprofessioneel en hybride opleiden vind ik, zoals gezegd, geweldig. Ik geloof er echt in.

Gaandeweg zullen we trouwens vast nog wel wat uitdagingen tegenkomen. Ik denk dat we pas op het eind – als het verrijkte curriculum een keer helemaal heeft gedraaid – kunnen beoordelen of we alles op de juiste manier hebben aangepakt. Dan zullen we ongetwijfeld gaan evalueren en bijstellen.”

Wanneer ben jij tevreden? Welke ideale resultaten moeten dan zijn behaald?

“Het ideaal is dat de eerste lichting studenten met goed resultaat afstudeert en dat we met deze gediplomeerden hele goede zorgverleners afleveren aan de praktijk! Zorgverleners, die met hun zorg en ondersteuning nog beter kunnen afstemmen op de wensen en behoeften van bewoners. Als dat lukt, dan ben ik tevreden.”

In dit filmpje vertellen Mariët en haar collega Annette meer over Waarde-vol Onderwijs en mboRijnland.