Iets voor een ander kunnen betekenen. Dat is wat werken in de zorg zo aantrekkelijk maakt, vinden drie kersverse hbo-v-studenten Radicale Vernieuwing Waarde-vol Onderwijs® (RVWO). “We leren inzoomen op wat cliënten en hun naasten écht belangrijk vinden.”

Bas van Winsen (39) werkte jarenlang in de sales, maar kreeg steeds meer het gevoel dat hij vanuit zijn functie weinig aan het leven van anderen bijdroeg. Janine van Duyvenvoorde (56) zat als teamleider in de zorg tot haar spijt steeds langer achter de computer. En mbo-verpleegkundige Maaike Steenland-van Klaveren (36) wilde meer inhoudelijke verdieping in haar werk. Alle drie waren ze zoekende. En alle drie vonden zij een nieuwe opleiding: de praktijk-leerroute Radicale Vernieuwing Waarde-vol Onderwijs® (RVWO), die in mei 2019 voor het eerst van start ging voor hbo-studenten.

“Zien we onze cliënten nog wel echt?”

Janine en Maaike waren bij de start van hun opleiding al bekend met het gedachtegoed van RVWO. Janine was teamleider bij Rustoord (een locatie van zorgorganisatie DSV|verzorgd leven), toen daar in het najaar van 2018 de eerste groep mbo-studenten RVWO in de praktijk begon. “Wat direct opviel, is dat deze studenten de relatie met de bewoner en hun naasten op de eerste plaats zetten”, vertelt Janine. “Dat past uitstekend bij wat er nu nodig is in de ouderenzorg.”

Janine heeft een lange staat van dienst in de zorgsector. “Ik deed mijn werk altijd met plezier. Wel merkte ik, dat ik almaar meer tijd kwijt was aan regels, procedures, richtlijnen. Soms vroeg ik me af: zien we de cliënt eigenlijk nog wel goed? Zouden we niet veel meer terug moeten gaan naar de basis?”, vertelt ze. “Juist die basis staat centraal in RVWO. Dat vind ik mooi.”

“Het kriebelde”

Toen de eerste groep mbo-studenten RVWO van start ging, werkte Maaike bij De Ommedijk, (een locatie van zorgorganisatie ActiVite). “Ik heb toen de training gedaan voor werkbegeleiders, die vanuit RVWO werd gegeven”, vertelt ze, “maar ik heb zelf geen studenten begeleid. Wat me wel is bijgebleven, is dat studenten RVWO de vrijheid krijgen om hun eigen leervragen te formuleren en zelf op zoek te gaan naar antwoorden. Heel motiverend, leek me dat.”

Toen Maaike en Janine hoorden dat er in het voorjaar van 2019 voor het eerst ook een hbo-v-groep RVWO van start zou gaan, waren beiden direct geïnteresseerd. “Ik dacht er al langer aan om de hbo-v-opleiding te gaan doen”, vertelt Maaike. “Daarom heb ik deze kans met beide handen gegrepen!” Janine: “Ook bij mij kriebelde het al langer. Ik mag nog tien jaar werken en vroeg me af hoe ik deze tijd wilde gaan invullen. Toen ik hoorde dat er binnen RVWO gestart wordt met een hbo-route, besloot ik te solliciteren. Super spannend, maar ik ben aangenomen!”

Werken en leren

Ook Bas van Winsen (39)  voelt zich op zijn plek als student RVWO, vertelt hij. “Eigenlijk wist ik op het vwo al dat ik de zorg in wilde. Maar voor jongens lag een studie verpleegkunde niet zo voor de hand… Ik ging toen maar commerciële economie studeren en werkte daarna als verkoper in de buitendienst. Best leuk, maar ik merkte toch dat er iets ontbrak: het gevoel dat ik echt iets voor een ander kon betekenen.”

Bas besloot te switchen. Hij begon aan een opleiding tot operatieassistent in een ziekenhuis, maar wilde eigenlijk toch liever hbo-verpleegkunde gaan doen. “Helaas waren er in de regio geen hbo-v-opleidingen die werken en leren combineerden. Dat was noodzakelijk, aangezien ik geen recht meer heb op studiefinanciering en natuurlijk wel een inkomen nodig heb.” Via-via hoorde Bas van de praktijk-leerroute RVWO. Hij solliciteerde bij zorgorganisatie Topaz en vond een opleidingsplek op locatie Overrhyn. “Helemaal geweldig”, vindt hij.

Levensloop

Janine, Maaike en Bas zijn heel enthousiast over hun opleiding, al zien ze ook zaken die beter kunnen. Zo signaleert Bas dat niet alle RVWO-onderdelen op de werkvloer al even goed uit de verf komen. “Een voorbeeld: op de afdeling waar ik werk, woont een meneer met afasie. Ik wilde graag weten wat zijn hobby’s waren, zodat ik hem gerichter zou kunnen benaderen. Helaas kon ik hierover niets vinden in het Elektronisch Cliënten Dossier. Van collega’s begreep ik, dat voor de meeste bewoners geen levensloop is gemaakt – terwijl dat wel het streven is. Er is zelfs een speciaal ECD-verbeterproject voor opgezet binnen Topaz, maar door de hectiek van alledag schiet het er vaak bij in. Als student is het best een uitdaging om dan aan te kaarten dat het toch belangrijk is om hiervoor wél tijd te nemen.”

Pioniers

Maaike vertelt dat de afstemming tussen de verschillende programmaonderdelen nog wat beter kan. “Vanuit de LOI Hogeschool krijgen we theoretische modules aangeboden. Daarnaast zijn er RVWO-lessen, die worden verzorgd door velddeskundigen. Je merkt dat niet alle onderdelen heel goed aansluiten op elkaar. Logisch, want deze opleiding wordt voor het eerst gegeven. Wij zijn de pioniers. Wat heel fijn is: we kunnen altijd terecht bij Mieke Hollander, initiatiefnemer en projectleider van RVWO. Na iedere lesdag hebben we mailcontact en geven we feedback, die zij vervolgens terugkoppelt naar het LOI en de velddeskundigen. Zo werken we er samen aan dat de opleiding steeds beter wordt.”

Maatjesproject

De klas van Maaike, Bas en Janine bestaat uit doorstromers en zij-instromers: mensen die niet uit de zorg komen. De leeftijden van de zestien studenten lopen uiteen van 25-60 jaar. “Doordat we verschillende achtergronden hebben, kunnen we veel van elkaar leren”, vindt Maaike. Tegelijkertijd merkt Bas dat de kenniskloof tussen doorstromers en zij-instromers best groot is. “Als zij-instromer vind ik de hoeveelheid theorie soms overwhelming, terwijl doorstromers die kennis al bezitten en er minder moeite mee hebben.”

Op eigen initiatief hebben doorstromers Janine en Maaike een ‘maatjesproject’ opgericht, waarbij zij-instromers aan doorstromers worden gekoppeld, om van elkaar te leren. “Zo ben ik bijvoorbeeld niet handig met het digitaal verwerken van informatie”, zegt Janine. “Daarin maken jongere studenten mij wegwijs. Maar ik heb wel veel ervaring in de zorg, waarvan anderen kunnen profiteren. Zo helpen we elkaar.”

Klaar voor de toekomst

Uiteindelijk hopen de drie studenten over 2,5 tot 4 jaar volleerde hbo-regieverpleegkundigen te zijn. Janine verwacht dat ze na haar diplomering weer helemaal “klaar voor de toekomst” is en een bijdrage aan de organisatie kan leveren, op een ander niveau. Maaike weet al dat ze daarna nog verder wil leren: “Mijn uiteindelijke doel is om palliatief verpleegkundige te worden.” Bas hoopt dat hij “de komende dertig jaar in de zorg een wezenlijke bijdrage kan leveren aan de levens van anderen. Daarnaast zou het mooi zijn als ik andere mannen ervan kan overtuigen dat de zorg een boeiend werkveld is!”, lacht hij. “We kunnen ze goed gebruiken!”

_{Tekst: Femke van den Berg (Bureau Bisontekst). Beeld: Bureau Bisontekst, Bas, Maaike & Janine.}