Radicale vernieuwing zorg in 2021
Radicale vernieuwing zorg is een netwerk waarin verschillende mensen en organisaties samenwerken. We werken aan Waardevolle zorg, zorg waarin de mens voorop staat. Dat is onze droom.
Onderstaand lees je meer over onze activiteiten in 2021. Bekijk een beknopt overzicht via loc.nl/2021
Radicale vernieuwing zorg
In 2017 is de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg gestart. Vier jaar later hebben de deelnemende organisaties behoefte aan verbreding. Omdat ook in de thuissituatie de relatie tussen de mensen die zorg nodig hebben, de naasten en de medewerker centraal staat. Daarom is besloten de naam te veranderen in ‘Radicale vernieuwing zorg’. Vlak voor de zomer is dit bekendgemaakt. Vanaf dat moment richt de beweging zich dus zowel op mensen die thuis wonen als in het verpleeghuis. In 2021 namen 26 zorgorganisaties deel aan de beweging.
Kernteam
Het kernteam bestaat uit een delegatie van deelnemende organisaties. Zij zetten gezamenlijk de grote lijnen uit binnen de beweging. En voeren periodiek overleg met het ministerie van VWS, IGJ en de zorgkantoren. Het kernteam komt maandelijks bij elkaar.
Bijeenkomsten coördinatoren
De coördinatoren in de beweging zijn maandelijks bij elkaar gekomen. Deze bijeenkomsten hebben het karakter van intervisie. Dit overleg wordt vooral benut om de onderlinge relaties op te bouwen, zodat je elkaar snel weet te vinden als dit nodig is.
Halfjaarlijkse ontmoeting
In 2021 zijn alle deelnemende organisaties twee keer bij elkaar geweest. In het voorjaar online en in het najaar fysiek. Tijdens deze bijeenkomsten zijn de lijnen voor de komende tijd uitgezet. Zo zijn er afspraken gemaakt over nieuwe actieteams en over het integreren van het actieteam zichtbaarheid en landelijke impact in andere actieteams.
Actieteam Vrijheid en veiligheid voor het levensgeluk van cliënten
14 organisaties hebben onderzocht hoe zij de Wet zorg en dwang (Wzd) zo kunnen inzetten dat die maximaal bijdraagt aan vrijheid, veiligheid en levensgeluk voor cliënten. In 2021 is er tussentijds advies uitgebracht. Het schriftelijk advies is vergezeld door mini-documentaires, waarin medewerkers uit deelnemende organisaties vertellen over hun ervaringen en oplossingen. Daar is ook een samenvatting van gemaakt. De 14 organisaties willen doorgaan met de volgende onderwerpen:
- Streven naar open deuren
- Stappenplan ondersteunend laten zijn bij toepassen van onvrijwillige zorg
- Verpleegkundig specialist als Wzd-functionaris
- Verbeteren van rapportage
- Vrijheid in de thuissituatie
Er is geregeld overleg met VWS en de IGJ geweest hierover. Op 1 december heeft IGJ een webinar gegeven voor medewerkers van de deelnemende organisaties over de manier waarop de IGJ invulling geeft aan het toezicht op de Wzd.
Actieteam Ruimte voor dementie
Uitgaan van vrijheid en beseffen dat ‘het gek is dat we het normaal vinden’ dat deuren van verpleeghuizen gesloten zijn, raakt de essentie in de beweging Radicale vernieuwing. Er is nagedacht wat we met de deelnemende organisaties en de partners in de beweging kunnen ondernemen om deze bewustwording in ons land tot stand te brengen én te laten zien wat het vraagt om de deuren te openen: voortdurende dialoog met cliënten, naasten, zorgprofessionals, leidinggevenden, omgeving. Deelnemende organisaties willen elkaar helpen om de deuren open te krijgen.
Actieteam Radicale vernieuwing en technologie
Dit actieteam neemt het langetermijnperspectief en duurzaamheid als uitgangspunt. Het actieteam beoordeelt innovaties aan de hand van de volgende criteria:
- sluiten deze innovaties aan bij de waarden en behoeften van cliënten (burgers), hun naasten en medewerkers?
- versterken deze innovaties het welzijn en de autonomie van de cliënt (preventie) en versterken zij de relatie tussen cliënten, naasten en medewerkers?
- in welke situaties zou je deze innovatie toepassen en in welke niet?
- wat zijn de ervaringen in gebruik bij cliënten, naasten en medewerkers? Wat blijkt te helpen voor een duurzame toepassing van deze innovatie?
Actieteam Samen Zeggenschap
In 2021 is dit actieteam van start gegaan. Het actieteam is op zoek naar nieuwe vormen van zeggenschap en medezeggenschap. Er is gekeken naar de visie op zeggenschap, op verschillende niveaus (cliënten, woongroepen, locatie, organisatie, omgeving). En naar de huidige praktijk bij iedere deelnemer en ieders verwachtingen in dit actieteam.
Actieteam Betrekken van de omgeving bij het huis
Het thema was: het (wenkend) perspectief voor verpleeghuiszorg na 2030. Als we uitgaan van de visie binnen de beweging Radicale vernieuwing zorg, wat betekent dit voor onze manier van bouwen en organiseren? Zien we dan meer leefgemeenschappen voor ons? Met groeiend informele ondersteuning en zorg? Hoe kan dit eruit zien? De titel en doel van dit actieteam was: ‘Betrekken van de omgeving bij het huis’. Maar de conclusie was dat we willen uitgaan van het leven in plaats van de zorg! Een meer logische titel en doel van dit actieteam is: ‘Betrekken van de zorg bij het (samen)leven’! Door dit als uitgangspunt te nemen én door initiatieven te nemen die hierop gebaseerd zijn, kan de zorg er totaal anders uit gaan zien.
Actieteam reflectiegesprekken
Afgesproken is dat de deelnemende organisaties jaarlijks een reflectiegesprek in de eigen organisatie organiseren. Het doel van het actieteam is om vanuit de reflectiegesprekken inspiratie en ‘rode draden’, inzichten, vraagstukken en dergelijke te verzamelen zodat de beweging hiervan kan leren.
Inspiratiebijeenkomsten
In 2021 zijn er diverse themabijeenkomsten geweest, die door en/of op verzoek van deelnemers plaatsvonden:
- Een bijeenkomst met als vraagstuk: welke financieringsvorm is geschikt om meer kleinschalige wooninitiatieven te stimuleren?
- ‘Hoe kunnen toezichthouders Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg omarmen?’ met raden van toezicht, bestuurders en wetenschappers.
- ‘Waar zijn we nou helemaal mee bezig’?! met Jet Bussemaker over de beweging in de bredere context van leven en werken.
- ‘Werkelijk waardevol contact’ over initiatieven om als medewerkers en naasten daadwerkelijk in verbinding te zijn met bewoners.
- ‘Sociale benadering dementie’ met Anne-Mei The.
- Hoe om te gaan met het kwaliteitsplan en kwaliteitsjaarverslag?
- Bijeenkomst met ondersteunende diensten
Bestuurlijke leernetwerken
De drie bestuurlijke leernetwerken, waar bestuurders van de deelnemende organisaties, LOC en managers van de zorgkantoren en VWS aan deelnemen, zijn diverse keren bijeen geweest. Deze netwerken kiezen zelf steeds de onderwerpen waar zij met elkaar over willen spreken. De thema’s waren onder andere: leiderschap in een crisis, nieuwe vormen van (mede)zeggenschap en consequenties van de vernieuwing voor de raad van toezicht.
Voorbereiding leernetwerk voor toezichthouders en bestuurders
Het idee is ontstaan om een leernetwerk onder begeleiding van NVTZ te starten voor bestuurders en toezichthouders van deelnemende organisaties, die hier belangstelling voor hebben. Er is een startbijeenkomst geweest. Besloten is dit netwerk daadwerkelijk op te richten. Er is inmiddels ook belangstelling voor het oprichten van een tweede netwerk.
Landelijke inspiratiebijeenkomst
Op 8 november is een fysieke en online inspiratiebijeenkomst geweest tijdens de ‘Week van de radicale vernieuwing’. Deze dag is voorbereid door de deelnemende organisaties samen met LOC. Er waren twee programma’s. Eén over vrijheid, veiligheid en levensgeluk en één over onderdeel zijn van de samenleving. Beide programmadelen waren via livestream te volgen. Sommige zorgorganisaties uit de beweging organiseerden in hun eigen organisatie een bijeenkomst op maat. Hetzij op de dag zelf, hetzij later in het jaar. Met behulp van al het online materiaal.
Zicht op vernieuwing 5
Ieder jaar geven we vanuit de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg een publicatie uit, dat we breed verspreiden. De essentie van de boodschap in deze lustrumpublicatie Zicht op vernieuwing 5 is: Samen doorbreken we muren!
Wanneer je daadwerkelijk mogelijk wilt maken wat voor mensen die zorg nodig hebben, hun naasten en hun zorgprofessionals van betekenis is, moet je bereid zijn om radicale keuzes te maken. Er staan verdiepende artikelen in over vrijheid en veiligheid voor het levensgeluk van cliënten, zorg voor samenleven, zorgonderwijs, ruimte voor dementie en een artikel over verleden, heden en toekomst van de beweging. En korte films over deze thema’s.
